ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Hydrocharis dubia (Blume) Backer
ชื่อวงศ์ : HYDROCHARITACEAE
เป็นไม้น้ำมีรากหยั่งลึกลงใต้น้ำ ทุกส่วนของต้นอวบน้ำและกรอบหักง่าย
ใบ : ใบรูปหัวใจ ค่อนข้างกลม ปลายใบมน ใต้ใบมีเนื้อเยื่อที่ช่วยให้ลอยน้ำได้
ดอก : ผลิบานอยู่ตามข้อ มีทั้งดอกแยกเพศต่างต้นและดอกแยกเพศร่วมต้น กลีบดอก 3 กลีบ สีขาวบอบบาง ดอกเพศผู้ออกเป็นกระจุก มีเกสรสีเหลืองเรียงเป็นวงล้อมรอบ ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยว มียอดเกสรเรียงล้อมรอบ
ผล : กลม ผิวเรียบ เมื่อแก่จะแตกออก ภายในมีเมล็ดรูปรีเล็ก ๆ จำนวนมาก
ประโยชน์ : ยอดอ่อนของผักแปะกินเป็นผักสดกับน้ำพริก ส้มตำ ลาบ ก้อย หรืออาหารรสจัดต่าง ๆ มีมากในฤดูฝน และควรล้างน้ำให้สะอาดก่อนนำมาบริโภค เพื่อป้องกันสิ่งสกปรกในน้ำ ปัจจุบันนิยมปลูกเป็นไม้ประดับในสวนน้ำกันมาก
การขยายพันธุ์ : ผักแปะเจริญเติบโตได้ดีในน้ำที่ลึกไม่เกิน 60 ซม. แสงแดดจัด ขยายพันธุ์ด้วยการแยกต้นมาลอยในน้ำ ปัจจุบันนิยมปลูกเป็นไม้น้ำจัดสวนกันมาก
นิเวศวิทยา : มีการกระจายพันธุ์ในเอเชียได้ถึงเอเชียตะวันออก พบทั่วไปตามท้องนาทั่วทุกภาคของไทย