ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Murraya paniculata (L.) Jack

ไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้น ขนาดเล็กถึงกลาง สูงประมาณ 5-10 เมตร

ใบ : ประกอบขนนกปลายคี่ มีใบย่อย 5-9 ใบ ปลายใบแหลมเรียว ขอบใบเรียบเป็นคลื่นเล็กน้อย รูปทรงเหมือนสีเหลี่ยมขนมเปียกปูนหรือรูปไข่

ดอก : ออกเป็นช่อที่ปลายยอด มีสีขาวบริสัทธิ์ มักออกเป็นช่อใหญ่หรือเรียกเป็นพวงว่า พวงแก้ว ช่อหนึ่งมี 5-15 ดอก แต่ละดอกมี 5 กลีบ กลีบดอกค่อนข้างบอบบาง อ่อนนุ่ม ร่วงง่าย มีเกสรสีเหลืองส้มอยู่ข้างใน ดอกออกตลอดปีและมีกลิ่นหอมแรงในตอนเช้าและค่ำ แก้วเป็นไม้ไม่ผลัดใบ ประกอบกับออกดอกดกสีขาวตัดกับใบสีเขียวเข้มเป็นมันตลอดปี สามารถตัดแต่งให้เป็นพุ่มเตี้ยตามแนวรั้วหรือพุ่มโปร่งสูงได้ง่ายและสวยงาม

วิธีการปลูกและดูแลรักษา : สามารถปลูกแก้วได้ในดินเกือบทุกชนิด ปลูกในแปลงเพื่อประดับบริเวณบ้านหรือปลูกเป็นไม้กระถาง ชอบแสงแดดจัด จึงควรปลูกในที่โล่งแจ้งหรือทางทิศตะวันออกซึ่งจะให้ดอกดกตลอดปี ต้องการน้ำปานกลาง แต่อย่าให้ขาดน้ำ เป็นไม้ที่ทนทานต่อศัตรูพืชและธรรมชาติได้ดี ไม่ค่อยพบปัญหาเรื่องโรคและแมลง ไม่จำเป็นต้องดูแลมากนัก ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและตอนกิ่ง โดยกิ่งตอนที่ใช้ต้องมีรากพอสมควร ควรปลูกลงประถางก่อน เมื่อต้นมีรากแข็งแรงแล้วจึงย้ายลงในแปลงปลูกในหลุมที่มีปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักรองพื้น ช่วงปลูกลงดินใหม่ๆให้รดน้ำ เช้าเย็น หลังจากนั้นจึงทิ้งช่วง รดวันละครั้งพอ

ชื่อวงศ์ : Rutaceae

ประโยชน์ : ดอกและใบ นำมาจัดช่อ ใช้บูชาพระ กิ่ง ใช้ประดับตกแต่งในงานประดิษฐ์ดอกกไม้สด เนื้อไม้ ทำด้ามมีด ฝักมีด หีบ เครื่องเรือน เครื่องมือเกษตร คาน ไม้ถือ ด้ามร่ม หวี หรือใช้แกะสลักตัวซออู้และซอด้วง น้ำหอมระเหยจากดอกแก้วใช้ผลิตเครื่องสำอางได้

สรรพคุณทางสมุนไพร : ใบแก้วสด ต้มเอาแต่น้ำ นำมาล้างบริเวณที่เป็นผดผื่นคันซึ่งเกิดจากความชื้น หรือนำมาใช้ปรุงยาไทยเป็นยาขับระดู เรียกว่า “ยาประสะใบแก้ว” บางตำราก็ใช้ใบสด 1 กรัม หรือ 15 ใบย่อยตำพอแหลก แช่เหล้าโรง 1 ช้อนชาหรือ 5 มิลลิลิตร เอาน้ำยามาแตะบริเวณที่ปวดฟันได้ ในประเทศจีนใช้สารที่สกัดจากใบและก้านแก้วนำมาใช้เป็นยาชุม ปิดที่ปากมดลูก เร่งการคลอดและช่วยขับรกค้างด้วย

ต้นไม้สัญลักษณ์ : คำว่า “แก้ว” หมายถึง ความใสสะอาด บอบบาง และบริสุทธิ์ คนไทยโบราณเปรียบแก้วว่าเป็นสิ่งของสูงค่า ในทางพระพุทธศาสนา การนั่งสมาธิจนจิตใจสงบนิ่งก็เปรียบเสมือนจิตนั้นใสเหมือนดวงแก้วส่องสว่าง ชื่อดอกแก้วจึงมีความหมายมงคล อีกทั้งความหอมและกลับดอกบอบบางที่ขาวสะอาด บริสุทธิ์ ยังสอดคล้องกับความเป็นมงคลของต้นไม้อีกด้วย สืบแต่โบราณมาคนไทยนิยมปลูกต้นแก้วไว้เรียงรายรอบเรือนชาน เพราะนอกจากปลูกประดับเพื่อความสวยงามและให้ความหอมเย็นชื่นใจแล้ว ยังนิยมนำดอกแก้วมาบูชาพระ จึงมีความเชื่อต่อๆกันมาว่า การปลูกต้นแก้วไว้ประจำบ้านจะทำให้คนในบ้านมีจิตใจดี ใสสะอาดบริสุทธิ์และเบิกบาน

การขยายพันธุ์ : ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและตอนกิ่ง

นิเวศวิทยา : มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้